Otizim; nedeni tam olarak bilinmeyen bireyin etrafıyla sözel veya davranışsal uygun ilişki kuramaması şeklinde ifade edebileceğimiz gelişimsel bir bozukluktur. Otizmin tedavisinde en başta gelen ve en etkili yöntemlerden biri eğitimdir. Erken tanı koyulan çocuklarda tedavi daha yüz güldürücü olduğu için çok önemlidir.
ERKEN TEŞHİS
Bebeklik dönemi açısından değerlendirme yaptığımızda otizmin erken teşhisi ile ilgili olarak özellikle dikkat edilmesi gereken belirgin özellikler şunlardır. Göz kontağı kuramama, taklit etmeme, yüz ifadesinin donukluğu, İşaret etmeme ve işaret edilen yöne bakmama, akranları ile iletişim kuramama..vb
Erken tanıda dikkat edilmesi gereken en belirgin gelişim özelliklerin olmaması halinde aile otizm değerlendirmesi i
için mutlaka uzmana başvurmalıdır. Bu basamaklar şunlardır;
1.ay yüzde bakma
2. ay gülümseme
2.ve 3. ayda obje takibi
2/6 aylar arasında sesli uyaranlara tepki
3/6 aylar arasında kavrama becerileri
4/7 aylarda yüz ifadelerini ayırma
7. ayda konuşma seslerini taklit-heceler
8/10.aylar arasında bakım verenleri (anne) tercih etme
12. ayda bakım verenden (anneden) ayrılmaya tepki
12/ 24. aylarda işaret etmiyor o bir şeyi göstermiyor isme cevap vermiyor uygun jestleri kullanmıyor sosyal davranışları tepkisiz kalıyorsa
12. aylarda bubble dama yoksa
16. ayda sözcük yok ve 24. ayda spontan iki kelimeyle cümle kuramıyorsa
Bir uzman tarafından çocuğun değerlendirilmesi kritik önem taşır
ERKEN TANI NEDEN ÖNEMLİDİR
Bebeklik dönemi ve erken çocukluk döneminde yoğun eğitim alan çocukların gösterdiği semptomlar da olumlu yönde belirgin değişiklikler ve %70’e varan oranla düzelmelerin olabileceği görülmüştür. Yoğun özel eğitim, duyu bütünleme ve dil gelişimi için dil terapi seanslarının yanında her çocuğun bireysel özellikleri & zihinsel becerileri ve kabiliyetlerinde farklılıklar ,ailenin ev ortamında eğitime desteği ve sosyal çevrenin bu süreçteki önemini göz ardı etmemek gerekir.
Otistik özellik gösteren bebeklerde ailelerin dikkatini çekmesi gereken başlıklar
-Az melodik babıldama dikkat çeker
-İşitmiyormuş gibi davranabilirler.
-Başkalarının farkında değilmiş gibidirler.
-Göz teması kurmaktan kaçınırlar.
-Bazı otistik bebekler uykusuz huzursuz uyumsuz davranışlar içerisindedirler. Diğer bir grup ise pasif ve sakinlik içerisinde ve bütün gününü yatakta geçiren bebekleridir. Bakımları kolay fakat çevreden ilgi beklememeleri kendi dünyalarında olmaları dikkat çeker.
-Duygusal olarak sesleri kayıtsız kalabilir veya gürültüden bizim duymadığımı seslerden rahatsız olabilirler
-Donuk ve boş bakma görülebilir
-Ağrıya,acıya ve üşümeye tepkisizlik dikkat çeker
-Başını vücudunu kollarını sallama gibi tekrarlayan davranışlar görülebilir
-Düşük kas tonusu olabilir
-Daha az mimik kullanırlar
DİKKAT
Eğer çocuğunuz da yukarda ifade ettiğimiz özelliklerden birkaçı veya daha fazlası varsa mutlaka bir uzman tarafından değerlendirmeye başvurunuz
-Otizm tanısı veya benzer özellikler varsa (atipik otizm gibi) bireysel eğitime / özel eğitime önem verin ve kesinlikle eğitimleri aksatmayınız
-Çocuğunuzu sosyal ortamlarda bulundurunuz
-Çocuğunuzun sürekli televizyon izlemesine ve telefon/tablet kontrolsüz vakit geçirmesine engel olunuz
- Özel eğitim uzmanınız,Duyu bütünleme terapisitiniz ,dil terapistiniz ve eğitimcilerinizle işbirliği içerisinde olunuz
Otizm; uzun süreli ve yavaş ilerleyen bir tedavi olduğu için erken teşhis ve bireysel eğitimin önemi çok büyüktür. Aynı zamanda uzmanlar tarafından verilen eğitimin sık ve aksatılmadan devam edilmesi ve aile ile işbirliği içerisinde evde de tekrar edilmesi çok çok önemlidir
